Naar een modernisering en verstrenging van de wettelijke garantie op consumptiegoederen

Op 31 maart 2022 werd in het Belgisch Staatsblad een nieuwe wet gepubliceerd, die de garantieverplichting van de verkoper van consumptiegoederen aanzienlijk moderniseert.

Deze wet van 20 maart 2022 tot wijziging van de bepalingen van het oud Burgerlijk Wetboek met betrekking tot de verkopen aan consumenten, tot invoeging van een nieuwe titel VIbis in boek III van het oud Burgerlijk Wetboek en tot wijziging van het Wetboek van economisch recht, omvat de implementatie van twee Europese richtlijnen (nl. Richtlijnen nr. 2019/770 betreffende bepaalde aspecten van overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud en digitale diensten en Richtlijn nr. 2019/771 betreffende bepaalde aspecten van overeenkomsten voor de verkoop van goederen) in Belgisch recht.

Deze wet zal van toepassing zijn op alle verkopen van consumptiegoederen die na 1 juni 2022 worden afgesloten.

Hierna geven wij een beknopt overzicht van de voornaamste wijzigingen.

Uitbreiding van het materiële toepassingsgebied naar goederen met digitale elementen 

Vooreerst valt op dat het materiële toepassingsgebied van de garantieplicht werd uitgebreid.

Vandaag moeten verkopers slechts twee jaar wettelijke garantie verstrekken op de consumptiegoederen zelf, maar niet op de digitale elementen ervan. Hier komt echter verandering in met bovenstaande wet, die ervoor zorgt dat het regime van de wettelijke consumentengarantie nu ook van toepassing is op “goederen met digitale elementen” (bv. een tablet, smartphone, smartwatch,…), waarin of waarmee “digitale diensten” (bv. video-on-demand, streamingdiensten, cloudopslagdiensten,…) of “digitale inhoud” (bv. besturingssysteem en de bijhorende standaardapps, e-books,…) vervat zitten of verbonden zijn.

Deze garantieverplichting is niet enkel van toepassing op digitale diensten of -inhoud waarvoor werd betaald, maar is in principe ook van toepassing op gratis digitale diensten en -inhoud, die door de consument ‘betaald’ worden door middel van het verschaffen van toegang tot diens persoonsgegevens.

Verkoper is verplicht updates te voorzien

Verkopers van goederen met digitale elementen, zullen nu ook verplicht worden om gepaste updates en veiligheidsupdates te voorzien. De verkoper moet er immers op toezien dat de digitale elementen van de door hem verkochte goederen of diensten, goed blijven functioneren gedurende de garantietermijn en moet zijn klanten hier ook duidelijk over informeren.

Anderzijds, voorziet de nieuwe wet wel in een vrijstelling van garantieplicht, in geval de consument verzuimt de transparant verstrekte updates binnen een redelijke termijn te installeren, op voorwaarde dat het conformiteitsgebrek uitsluitend het gevolg is van de afwezigheid van de betrokken update.

Verlengd vermoeden van garantie

Een andere belangrijke nieuwigheid van deze wetswijziging is dat elk gebrek dat tijdens die twee jarige garantietermijn voorkomt, geacht wordt aanwezig geweest te zijn op het ogenblik van de levering van het goed, tenzij het tegendeel wordt bewezen door de verkoper. Dit is een groot verschil met de vroegere situatie, waarbij dit vermoeden beperkt was tot de eerste zes maanden van de garantietermijn. Vanaf de zesde maand moest de consument zelf bewijzen dat het gebrek niet het gevolg was van een verkeerd gebruik. Een zeer moeilijk te leveren bewijs. Deze bewijslast zal nu dus gedurende de volledige duur van de wettelijke garantietermijn bij de verkoper liggen.

Een strengere informatieplicht bij de garantie op tweedehandsgoederen

De mogelijkheid om een verkorte garantietermijn van één jaar te stipuleren voor tweedehandsgoederen blijft bestaan, maar de nieuwe wet verplicht de verkoper wel om de consument duidelijk en ondubbelzinnig te informeren over deze kortere termijn. Indien de verkoper dit niet correct doet, wordt de garantietermijn toch geacht twee jaar te zullen duren.

Commerciële garantie

Naast de wettelijke garantie, heeft de verkoper nog steeds de (volledig vrijwillige en commerciële) keuze om een bijkomende of aanvullende garantie te verlenen, zoals bv. een verlenging van de garantietermijn tot drie of vier jaar toe te staan, bepaalde extra diensten onder de garantie te laten vallen of een extra vergoeding bij schade te voorzien.

De nieuwe wetgeving verbiedt de verkoper echter om zijn garantie mooier voor te stellen dan deze in werkelijkheid is. Indien de voorwaarden in het commerciële garantiebewijs voor de consument minder gunstig zijn dan de voorwaarden in de reclame die de verkoper hierover maakte, stelt de nieuwe wet dat de commerciële garantie in principe bindend zal zijn onder de voorwaarden vermeld in de reclame.

Bovendien moet de tekst van de garantievoorwaarden in een duidelijke, verstaanbare en begrijpelijke taal (de taal van de consument) worden omschreven en bepaalde wettelijk omschreven vermeldingen bevatten.

Besluit

De nieuwe bepalingen inzake de verkoop van consumptiegoederen zorgen zodus voor een verdere modernisering en een hoger niveau van consumentenbescherming. Bijgevolg moet u als verkoper van consumptiegoederen met deze veranderingen rekening houden en uw commerciële garanties en garantieprocessen in het algemeen herzien om ervoor te zorgen dat uw onderneming tegen 1 juni 2022 in overeenstemming is met de nieuwe garantieregels.

Uiteraard staat Devlies & Partners u graag bij met de herziening van uw documenten en processen en/of uw vragen hieromtrent.

Steven VERBEKE & Silke MARIËN